کوره آزمایشگاهی یکی از تجهیزات اساسی در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و صنعتی است که برای انجام فرآیندهای مختلفی همچون حرارت‌دهی، ذوب، خشک‌کردن و استریل‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها در انواع مختلفی مانند کوره الکتریکی، مایکروویو، خاکستر ساز و لوله‌ای تولید می‌شوند که هر کدام کاربردهای خاص خود را در صنایع و آزمایشگاه‌ها دارند. 
بسته به نوع کوره، دماهای بسیار بالا قابل دستیابی است که این امر در آزمایش‌های دقیق و پروژه‌های پژوهشی نقش حیاتی دارد. برای آشنایی با طرز کار با کوره آزمایشگاهی، مطالعه دستورالعمل‌ها و رعایت نکات ایمنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

معرفی کوره آزمایشگاهی

این دستگاه برای گرمادهی، خشک کردن و اجرای آزمایش‌های مختلف به کار می‌رود. کوره‌های آزمایشگاهی دارای اجزایی همچون مشعل، مبدل حرارتی، دریچه، هواکش و دمنده هستند که انرژی گرمایی را از طریق سوختن سوخت، القای گرما یا استفاده از برق تولید می‌کنند.
از این دستگاه در آزمایشگاه‌ها برای کاربردهایی مانند خشک کردن نمونه‌ها، تست شوک حرارتی، ذوب کردن، استریل کردن و انجام آزمایش‌های مخرب و متالورژی استفاده می‌شود. به همین دلیل، آشنایی با طرز کار با کوره آزمایشگاهی بسیار مهم است. این دستگاه در صنایع مختلف از جمله پزشکی، متالورژی، پلیمر، نفت و گاز، مواد غذایی، صنایع شیمیایی و قطعه‌سازی کاربرد گسترده‌ای دارد.

انواع کوره آزمایشگاهی

این دستگاه ها ابزارهای پرکاربردی هستند که برای افزایش دما در فرآیندهای صنعتی و آزمایشگاهی استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها نقش مهمی در ایجاد گرمایش در محیط‌های آزمایشگاهی دارند و می‌توانند در صنایع مختلف نیز مورد استفاده قرار گیرند.
تولید حرارت در انواع کوره‌ها از طریق روش‌هایی مانند القای الکتریکی یا استفاده از سوخت‌های فسیلی انجام می‌شود. طرز کار با کوره آزمایشگاهی به گونه‌ای است که کاربران می‌توانند از این دستگاه برای تولید حرارت بالا و انتقال آن به مواد و سیالات مختلف بهره ببرند. این دستگاه‌ها برای کاربردهایی مانند خشک کردن، ذوب کردن، و حتی خاکستر گیری از نمونه‌ها بسیار مفید هستند.
استفاده از قطعات تخصصی مانند المنت‌های میله‌ای با ساختار سرامیکی و ترموکوپل‌های دقیق باعث می‌شود که این کوره‌ها به‌طور کارآمد به اهداف مورد نظر در تولید گرما دست یابند. به همین دلیل، این دستگاه‌ها یکی از ابزارهای اصلی در آزمایشگاه‌های مختلف برای تامین نیازهای حرارتی هستند.

کوره الکتریکی (Muffle Furnace)  

کوره الکتریکی دارای محفظه‌ای است که با موادی مانند پنبه نسوز، آجر نسوز و سیمان نسوز به‌خوبی عایق‌بندی شده است. در اطراف محفظه و سقف آن المنت‌هایی تعبیه شده که دمایی بین 1100 تا 1500 درجه سانتی‌گراد تولید می‌کنند. این کوره برای کاربردهایی همچون ذوب، خاکستر کردن مواد، ترکیب شیشه، ساخت لایه‌های نازک شیشه، سرامیک‌ها و لحیم‌کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بدنه این کوره از ورق‌های روغنی با پوشش رنگ الکترواستاتیک ساخته شده و دارای ترمومتر و ترموستات دیجیتالی است. علاوه بر این، امکان نصب زمان‌سنج دیجیتالی نیز وجود دارد. کوره‌های الکتریکی بر اساس دمای تولیدی به دو نوع 1100 درجه و 1500 درجه سانتی‌گراد تقسیم می‌شوند. طرز کار با کوره آزمایشگاهی در این مدل‌ها برای تنظیم دقیق دما و عملکرد بهینه، بسیار اهمیت دارد.

کوره مایکروویو (Microwave Furnace)  

کوره مایکروویو از امواج مایکروویو برای گرم کردن نمونه‌ها از درون استفاده می‌کند. به کمک روش‌های انتقال، همرفت و تابش جسم سیاه، این کوره دمای مورد نظر را بدون احتراق مستقیم تولید می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود کنترل دما یکنواخت‌تر و دقیق‌تر انجام شود. به دلیل بهره‌وری بالا، کوره مایکروویو نسبت به دیگر انواع کوره‌ها عملکرد سریع‌تر و بهتری دارد. طرز کار با کوره آزمایشگاهی از نوع مایکروویو نیازمند آشنایی با کنترل دقیق امواج و مدیریت دما است.

کوره خاکستر ساز (Ashing Furnace)  

این نوع برای سنجش تغییر وزن مواد در حین احتراق و سوزاندن استفاده می‌شود. از کوره خاکستر ساز در آزمایش‌هایی مانند بررسی پلاستیک، لاستیک، غلات، غذا، زغال‌سنگ و چربی‌های حیوانی بهره گرفته می‌شود. این کوره علاوه بر سوزاندن مواد برای پاک‌سازی و حذف ترکیبات اضافی نیز به کار می‌رود. آشنایی با طرز کار با کوره آزمایشگاهی در این مدل برای مدیریت دقیق فرآیند سوزاندن و اندازه‌گیری وزن مواد ضروری است.

کوره لوله‌ای (Tube Furnace)  

کوره لوله‌ای یکی از ابزارهای گرمایشی است که برای تصفیه و سنتز ترکیبات ارگانیک و غیرارگانیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. طراحی این کوره به‌گونه‌ای است که یک حفره استوانه‌ای توسط سیم‌پیچ‌های حرارتی تشکیل می‌شود و درون یک لایه عایق قرار گرفته است. دمای این کوره با استفاده از ترموکوپل و پس‌نورد به‌دقت کنترل می‌شود. 

کوره هوای گرم  

کوره هوای گرم نوعی هیتر صنعتی است که با سوختن گاز یا گازوئیل در محفظه استیل خود، گرما تولید می‌کند. این کوره دارای توان گرمایشی متغیر بوده و می‌تواند در محیط‌های مختلف صنعتی به کار گرفته شود. طرز کار با کوره آزمایشگاهی هوای گرم نیازمند مدیریت صحیح سیستم سوخت‌رسانی و تنظیم توان گرمایشی برای عملکرد بهینه است.

کاربرد کوره آزمایشگاهی

این کوره ها یکی از تجهیزات اساسی در آزمایشگاه‌ها است که نقش مهمی در انجام پروژه‌های تحقیقاتی و فرآیندهای آزمایشگاهی ایفا می‌کند. در ادامه به برخی از کاربردهای این دستگاه اشاره خواهیم نمود:
این تجهیزات با قابلیت ایجاد گرمایش یکنواخت، برای انجام تحقیقات علمی و آزمایش‌های گوناگون به کار می‌روند. این دستگاه‌ها برای آنالیزهای ترکیبی و شیمیایی، حرارت دادن به فلزات و رساندن مواد به دماهای بالا بسیار مفید هستند.  
همچنین از کوره‌های آزمایشگاهی برای گرم کردن نمونه‌ها، خشک کردن، پخت پلی‌آمید، پخت قالب و استریل کردن استفاده می‌شود.  
کوره‌های الکتریکی با دمای 1100 درجه سانتی‌گراد به‌طور خاص برای خاکستر گیری مواد و کوره‌های الکتریکی 1500 درجه برای ذوب مواد در آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.  
طرز کار با کوره آزمایشگاهی به‌گونه‌ای است که به کاربران امکان می‌دهد با تنظیمات دقیق دما، از این دستگاه در فرآیندهای مختلف بهره‌مند شوند.

نحوه کار کوره آزمایشگاهی

برای استفاده بهینه از کوره آزمایشگاهی، بهتر است دستورالعمل‌های ارائه‌شده توسط کارخانه سازنده به دقت مطالعه شود. با این حال، نکاتی وجود دارد که در هنگام کار با انواع این تجهیزات باید رعایت شود که در ادامه این مقاله از مجموعه آرکا راد تجارت ARTECO به آن خواهیم پرداخت:

  • دستگاه باید در ارتفاعی مناسب از سطح زمین (حداقل ۵ سانتی‌متر) و نزدیک به هواکش قرار گیرد تا تهویه مناسبی داشته باشد. 
  • برای روشن کردن دستگاه، کافی است آن را به جریان برق متصل کرده و دکمه Power را فشار دهید.  
  • بعد از روشن شدن، دمای فعلی روی نمایشگر نشان داده می‌شود. با فشردن کلید ↙ و مشاهده علامت TMP، می‌توانید دمای مطلوب را تنظیم کرده و با فشردن دکمه SET آن را ذخیره کنید.  
  • این دستگاه مجهز به ترموستات و ترمومتر دیجیتال است و امکان نصب زمان‌سنج دیجیتالی نیز وجود دارد. دقت نمایشگر در دماهای ۲۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد بین ۱۰ تا ۱۵ درجه است.  
  • با توجه به تولید گرمای بالا، هنگام کار با کوره باید از باز نگه‌داشتن طولانی‌مدت درب آن خودداری نمایید، زیرا این امر موجب خروج سریع حرارت از محفظه دستگاه می‌شود.  

برای درک بهتر طرز کار با کوره آزمایشگاهی، رعایت این نکات همراه با مطالعه دقیق دفترچه راهنما ضروری است.

جمع بندی

در پایان می‌توان گفت که این تجهیزات به عنوان یکی از ابزارهای ضروری در آزمایشگاه‌های مدرن و صنایع مختلف، تاثیر قابل توجهی در انجام دقیق و سریع فرآیندهای گرمایشی و آزمایشگاهی دارد. آشنایی با انواع مختلف کوره‌ها و کاربردهای هر یک، همراه با یادگیری طرز کار با کوره آزمایشگاهی، به کاربران این امکان را می‌دهد که بهره‌وری بیشتری در کار خود داشته باشند. همچنین، رعایت اصول ایمنی و نگهداری مناسب از دستگاه، موجب حفظ کیفیت و طول عمر بیشتر آن خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کوره آزمایشگاهی می توانید با سایت آرکاراد تجارت همراه باشید.

سوالات متداول

طرز کار با کوره آزمایشگاهی چگونه است؟

برای استفاده از این تجهیزات، ابتدا باید دستگاه را به برق متصل کرده و دمای مورد نظر را با استفاده از نمایشگر و دکمه‌های تنظیم، تعیین و ذخیره کنید. حین استفاده از دستگاه باید از باز ماندن طولانی درب کوره خودداری کرد تا گرمای تولید شده از دست نرود.

چگونه باید دمای کوره آزمایشگاهی را تنظیم کرد؟

برای تنظیم دمای کوره، ابتدا دستگاه را روشن کرده و با فشار دادن دکمه تنظیم دما، عدد مورد نظر را روی نمایشگر وارد کنید و برای ذخیره‌سازی دما دکمه SET را فشار دهید.

از کوره‌های لوله‌ای در چه فرآیندهایی استفاده می‌شود؟

این نوع دستگاه ها بیشتر در فرآیندهای تصفیه و سنتز ترکیبات ارگانیک و غیرارگانیک به کار می‌روند و برای حرارت دادن نمونه‌ها در محیط کنترل شده استفاده می‌شوند.

آیا کوره‌های آزمایشگاهی قابل حمل هستند؟ 

بیشتر کوره‌های آزمایشگاهی کوچک و متوسط به گونه‌ای طراحی شده‌اند که قابل جابجایی باشند، اما به دلیل وزن و حساسیت بالا، باید با احتیاط و توسط افراد متخصص منتقل شوند.