دستگاه سانتریفیوژ چیست

در بیان دستگاه سانتریفیوژ چیست گفته شد که، سانتریفیوژ آزمایشگاهی یک دستگاه است که برای جداسازی مایعات و گازها بر اساس چگالی آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فرآیند با چرخاندن یک ظرف حاوی نمونه‌ها با سرعت بالا صورت می‌گیرد، که باعث می‌شود نیروی گریز از مرکز مواد سنگین‌تر را به سمت بیرون ظرف هدایت کند. سانتریفیوژها در بسیاری از آزمایشگاه‌ها، از دانشگاهی و بالینی تا تحقیقاتی، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه توضیح دستگاه سانتریفیوژ چیست؟ میتوان گفت،این دستگاه برای تصفیه سلول‌ها، اندامک‌های زیر سلولی، ویروس‌ها، پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک کاربرد دارد. انواع مختلف سانتریفیوژها بر اساس کاربرد یا طراحی آن‌ها طبقه‌بندی می‌شوند، و از مدل‌های بزرگ تا میکروسانتریفیوژها، گزینه‌های متعددی برای محققان موجود است.

کاربرد دستگاه سانتریفیوژ

جداسازی اجزای خون در محیط بالینی

جداسازی سرم: سرم از طریق لخته شدن نمونه کامل خون در دمای اتاق و سپس سانتریفیوژ کردن آن به دست می‌آید. لخته برداشته شده و مایع رویی سرم باقی می‌ماند. در تعریف دستگاه سانتریفیوژ چیست این موضوع اشاره شد.
جداسازی پلاسما: در بیان دستگاه سانتریفیوژ چیست؟ اشاره شد که، پلاسما از خون کامل گرفته می‌شود که حاوی سرم همراه با عوامل انعقادی است. نمونه خون کامل در لوله‌های حاوی داروهای ضد انعقاد جمع‌آوری و سپس سانتریفیوژ می‌شود. البته قابل ذکر است که، سلول‌ها برداشته خواهد شد و مایع رویی پلاسما به همان حالت باقی میماند.

جداسازی مایعات مختلف

جدا کردن مخلوط دو مایع متفاوت: سانتریفیوژ می‌تواند مخلوطی از دو مایع با چگالی‌های مختلف را از هم جدا کند.

تجزیه و تحلیل ماکرومولکول‌ها

همچنین در مفهوم دستگاه سانتریفیوژ چیست باین شد که، سانتریفیوژ برای مطالعه و تحلیل ماکرومولکول‌ها و خواص هیدرودینامیکی آن‌ها استفاده می‌شود.

تصفیه سلول‌های پستانداران

نوع خاصی از سانتریفیوژ برای خالص‌سازی سلول‌های پستانداران به کار می‌رود.

تقسیم اندامک‌های زیرسلولی

جداسازی اندامک‌ها: سانتریفیوژ نقش حیاتی در جداسازی و تقسیم اندامک‌های زیرسلولی دارد.

تقسیم کسرهای غشایی

جداسازی غشاها و وزیکول‌های غشایی: سانتریفیوژ برای جداسازی کسرهای غشایی و وزیکول‌های غشایی استفاده می‌شود.

جداسازی گچ از آب

در مقعوم دستگاه سانتریفیوژ چیست؟ بیان شد که یکی از کاربردها تصفیه آب از گچ است، گچ موجود در آب می‌تواند با کمک سانتریفیوژ جدا شود.
تهیه شیر بدون چربی
کاهش چربی شیر: شیر بدون چربی با استفاده از فرآیند سانتریفیوژ از شیر معمولی تهیه می‌شود که در آن مقدار چربی محلول کاهش می‌یابد.

جداسازی سیکلونیک

تثبیت و شفاف‌سازی شراب: این فرآیند برای جداسازی ذرات از جریان هوا و تثبیت و شفاف‌سازی شراب استفاده می‌شود. همچنین، در ترکیب با سایر تکنیک‌های تصفیه برای جداسازی پروتئین‌ها کاربرد دارد.

کاربرد در شیمی پزشکی قانونی

جداسازی اجزای خون و ادرار: سانتریفیوژ در زمینه شیمی پزشکی قانونی برای جداسازی اجزای خون و ادرار از نمونه‌های مربوطه به کار می‌رود.

انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی  

بعد از معرفی کامل و پاسخ به سوال دستگاه سانتریفیوژ چیست؟ میتوان گفت، سانتریفیوژها انواع مختلفی دارند که هر یک برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. از جمله این موارد سانتریفیوژ صنعتی، سانتریفیوژ آزمایشگاهی، میکرو سانتریفیوژ، سانتریفیوژ سرعت بالا، اولترا سانتریفیوژ، سانتریفیوژ افتراقی، سانتریفیوژ گرادیان چگالی را میتوان نام برد.

نحوه عملکرد دستگاه سانتریفیوژ 

سانتریفیوژ برای جداسازی ذرات معلق در مایع با استفاده از نیروی گریز از مرکز کار می‌کند. در مقاله مربوط به مفهوم دستگاه سانتریفیوژ چیست؟ بیان شد که، با چرخش روتور در داخل محیط مایع، نیروی گریز از مرکز ایجاد می‌شود که باعث جدا شدن ذرات بر اساس چگالی آن‌ها می‌شود. ذرات با چگالی بالاتر از حلال به سمت پایین لغزش می‌یابند، در حالی که ذرات با چگالی کمتر به سمت بالا حرکت می‌کنند و در نهایت در لوله‌های زاویه‌دار یا در دیگر ساختارهای مخصوص قرار می‌گیرند.

شرایط نگهداری سانتریفیوژ 

هر سه ماه یکبار، دستگاه را باید سرویس دهید و با استفاده از یک کرنومتر دستی زمان سنج دستگاه را کالیبره کنید. همچنین با استفاده از یک تاکومتر، سرعت دوران دستگاه را هر سه ماه یکبار کالیبره کنید تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنید.

اجزای سانتریفیوژ  

 اجزای اساسی سانتریفیوژ آزمایشگاهی شامل موتور الکتریکی برای ایجاد نیروی مورد نیاز، روتوری که نمونه‌ها را در داخل قرار داده و آنها را به سرعت چرخانده، زمان‌سنج برای کنترل مدت زمان عملیات، شافتی که روتور را به موتور متصل می‌کند، سر روتور که نمونه‌ها را دریافت می‌کند و آنها را می‌چرخاند، کلید روشن و خاموش کردن برای کنترل تغذیه دستگاه، کنترل کننده سرعت برای تنظیم سرعت چرخش روتور، و تاچومتری که سرعت دوران را نمایش می‌دهد، هستند.

نکات مهم حین کار با دستگاه سانتریفیوژ 

سانتریفیوژ را قبل از هر استفاده بر روی سطح مناسب و تراز قرار دهید. حین حرکت روتور، درپوش را باز نکنید. اگر سانتریفیوژ تکان می‌خورد یا لرزش دارد، دوشاخه را بکشید. اطمینان حاصل کنید که همه کاربران با نحوه صحیح عملکرد سانتریفیوژ آشنا هستند، از جمله قراردادن سطل‌ها به درستی، تعادل لوله‌های آزمایش در روتور، و بررسی دقیق عملکرد روتور بر اساس دستورالعمل‌های تعیین شده برای سرعت و حداکثر جرم مجاز محفظه. همچنین، اجزای مهم را به صورت منظم بررسی و تمیز و روغن کاری کنید تا از عملکرد بهینه و جلوگیری از خوردگی اطمینان حاصل شود.

جمع بندی

سانتریفیوژ یک دستگاه آزمایشگاهی است که برای جداسازی مواد بر اساس چگالی و اندازه ذرات در مایعات استفاده می‌شود. این دستگاه با چرخش سریع یک روتور، نیروی گریز از مرکز ایجاد می‌کند که باعث حرکت ذرات درون محلول می‌شود. با استفاده از سانتریفیوژ می‌توان ذرات را بر اساس چگالی‌شان جدا کرده و از محلول به صورت محکمی رسوب داد. 
سانتریفیوژ آزمایشگاهی به عنوان یک ابزار مرسوم و ضروری در آزمایشگاه‌های علمی، پزشکی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای تمیزکاری و تجزیه و تحلیل سلول‌ها، پروتئین‌ها، ویروس‌ها و مولکول‌های بیولوژیکی بکار می‌رود.
برای تهیه انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی با پشتیبانی سایت آرکا راد تجارت ARTECO تماس حاصل فرمائید.

سوالات متداول   

1. دستگاه سانتریفیوژ چیست؟
   سانتریفیوژ یک دستگاه آزمایشگاهی است که برای جداسازی مواد بر اساس چگالی و اندازه ذرات در مایعات استفاده می‌شود این تعریف برای پاسخ به سوال دستگاه سانتریفیوژ چیست؟ یک بیان کلی است. این دستگاه با چرخش سریع یک روتور، نیروی گریز از مرکز ایجاد می‌کند که باعث حرکت ذرات درون محلول می‌شود.
2. کاربردهای سانتریفیوژ چیست؟
   سانتریفیوژ در آزمایشگاه‌های علمی، پزشکی و صنعتی برای تمیزکاری و تجزیه و تحلیل سلول‌ها، پروتئین‌ها، ویروس‌ها و مولکول‌های بیولوژیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای جداسازی اجزای خون، پلاسما، سرم، تقسیم اندامک‌های زیرسلولی و تصفیه مایعات مختلف نیز استفاده می‌شود.
3.  چگونه سانتریفیوژ کار می‌کند؟
   سانتریفیوژ با چرخش سریع یک روتور در داخل مایع، نیروی گریز از مرکز ایجاد می‌کند که باعث جدا شدن ذرات بر اساس چگالی آن‌ها می‌شود. ذرات با چگالی بالاتر به سمت پایین لغزش می‌یابند، در حالی که ذرات با چگالی کمتر به سمت بالا حرکت می‌کنند و در نهایت در لوله‌های زاویه‌دار یا ساختارهای مخصوص قرار می‌گیرند.
4. چه نکاتی باید حین کار با سانتریفیوژ رعایت شود؟
   قبل از هر استفاده، سانتریفیوژ را بر روی سطح مناسب و تراز قرار دهید. حین حرکت روتور، درپوش را باز نکنید. اگر سانتریفیوژ تکان می‌خورد یا لرزش دارد، دوشاخه را بکشید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که همه کاربران با نحوه صحیح عملکرد سانتریفیوژ آشنا هستند و دستورالعمل‌های تعیین شده برای سرعت و حداکثر جرم مجاز محفظه را رعایت می‌کنند.
5. چگونه سانتریفیوژ را نگه‌داری کنیم؟
   هر سه ماه یکبار، دستگاه را سرویس دهید و با استفاده از یک کرنومتر دستی زمان سنج دستگاه را کالیبره کنید. همچنین با استفاده از یک تاکومتر، سرعت دوران دستگاه را هر سه ماه یکبار کالیبره کنید تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنید.